Türkiye’de çalışanların geleceğe dair en büyük endişeleri arasında düşük maaşlar, yetersiz tasarruf imkânları ve emeklilikte toplu ödeme eksikliği yer alıyor.
Özel sektör çalışanları, kamu görevlileri ve Bağ-Kur’lular arasında ortak bir sorun olarak gelir yetersizliği dikkat çekiyor.
Çoğu çalışan, maaşlarının büyük kısmını kira, gıda, enerji ve ulaşım gibi temel ihtiyaçlar için harcıyor ve tasarruf yapabilmek için yeterli gelire sahip olmuyor. Uzun yıllar çalışılsa dahi, birikim yapmak oldukça zor hale geliyor.
KIDEM TAZMİNATI VE EMEKLİLİKTE YETERSİZ ÖDEMELER
Kıdem tazminatının yetersizliği, Türkiye’deki en büyük sorunlardan biri olarak öne çıkıyor.
Kıdem tazminatı, işçinin yıllar süren emeğinin karşılığı olarak görülse de, pratikte birçok çalışanın bu haktan yararlanması mümkün olmuyor.
Özel sektörde, sık iş değiştirilen sektörlerde kıdem tazminatı hakkı doğmuyor. Ayrıca, kıdem tazminatı sadece son işyerindeki hizmet süresine göre hesaplanıyor ve yasal tavan mevcut.
2025 Temmuz-Aralık dönemi için kıdem tazminatı tavanı 53.919,68 TL olarak belirlenmiş durumda. Bu rakam, 25 yıl boyunca çalışan bir kişi için brüt 1.337.750 TL’ye denk gelse de, günümüz ekonomik koşullarında oldukça sınırlı kalıyor.
Bağ-Kur’lular ise kıdem tazminatından faydalanamıyorlar. Kendi işini yapan esnaf ve serbest meslek mensupları, emekliliklerinde yalnızca aylık maaş alabiliyorlar, toplu bir ödeme söz konusu olmuyor.
KAMU ÇALIŞANLARINDA EMEKLİLİK İKRAMİYELERİ YETERSİZ
Kamu çalışanları, emekli olduklarında hizmet süreleri ve emekli keseneğine esas aylık katsayısı üzerinden bir ikramiye alabiliyorlar.
Ancak bu ödemeler de çalışanların gelecekteki maddi güvenliğini sağlamak için yeterli olmuyor. 25 yıl görev yapan bir başmüfettiş 1.042.274 TL, bir kaymakam ise 1.132.965 TL emeklilik ikramiyesi alabiliyor.
Ancak, Türkiye’nin mevcut ekonomik şartlarında bu rakamlar, konut fiyatları ve yaşam giderleri göz önüne alındığında yetersiz kalıyor. Bu durum, kamu çalışanlarının da emeklilikte maddi güvence sağlama konusunda kaygılarını artırıyor.
SGK uzmanı Özgür Erdursun’un Dünya Gazetesi’nde yazmış olduğu köşe yazısında yer alan bilgilere ve değerlendirmelere göre, Türkiye’deki çalışanların geleceğe dair kaygıları, düşük maaşlar, yetersiz kıdem tazminatları ve düşük emekli maaşları gibi üç büyük sorundan kaynaklanıyor.
Bu sorunlar, çalışanların hem bugünü hem de yarını için büyük bir güvensizlik oluşturuyor. Özgür Erdursun’un köşe yazısında belirttiği gibi, bu sorunun çözümü için bütüncül bir reform şart.
Gelir düzeylerinin artırılması, kıdem tazminatları ve emeklilik ikramiyelerinin güçlendirilmesi ve emekli maaşlarının iyileştirilmesi, çalışanların maddi güvenliğini sağlamak için atılacak ilk adımlar olmalıdır.