Güney Kore, tarihindeki en yıkıcı orman yangınlarından biriyle karşı karşıya. Güney Gyeongsang ve Kuzey Gyeongsang eyaletlerinde kontrol altına alınamayan alevler, yalnızca doğayı değil, ülkenin bin yıllık kültürel mirasını da tehdit ediyor.
681 yılında inşa edilen ve ulusal hazine olarak kabul edilen Gounsa Tapınağı, yangında tamamen kül olurken, uzmanlar bu felaketin Güney Kore’nin kimliğine vurduğu darbeyi tartıştı.
Bilimsel veriler, iklim değişikliğinin bu tür felaketleri artırdığını gösterdi.
YANGIN FELAKETİ: TARİHİ TAPINAKLAR KÜL OLUYOR
Mart ayının son haftasında başlayan orman yangınları, Güney Kore’nin güney bölgelerini adeta cehenneme çevirdi.
Yerel yetkililere göre, 17 bin hektardan fazla alan küle dönerken, en az 26 kişi hayatını kaybetti ve 209 yapı zarar gördü.
Felaketin en çarpıcı yüzü, Gounsa Tapınağı gibi tarihi hazinelerin yok oluşu oldu.
1.300 yıldan fazla bir geçmişe sahip bu Budist tapınak, Uiseong bölgesinde alevlere teslim oldu.
Tapınaktan geriye sadece çan kalırken, bir keşiş Yonhap News’e, “Hiçbir şey kurtarılamadı” diyerek yıkımı özetledi.
Seoul National University’den tarih profesörü Dr. Kim Young-soo, “Gounsa, Kore’nin manevi ve mimari tarihinin bir simgesiydi. Bu kayıp, sadece bir bina değil, bir kültürün parçasıdır” dedi.
BİLİMSEL UYARI: İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FELAKETİ KÖRÜKLÜYOR
Bilim insanları, bu felaketin tesadüf olmadığını vurguladı. Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, iklim değişikliği nedeniyle artan sıcaklıklar ve kuraklık, orman yangınlarının sıklığını ve şiddetini %30 oranında artırdı.
Oxford Üniversitesi’nden iklim bilimci Dr. Friederike Otto, “Güney Kore’deki yangınlar, küresel ısınmanın somut bir sonucu. Daha sıcak ve kuru koşullar, alevlerin kontrol edilemez hale gelmesine zemin hazırlıyor” dedi.
Korea Forest Service verileri, yangınların iki katına çıkarak 34 bin hektara yayıldığını gösteriyor.
Güney Kore Geçici Devlet Başkanı Han Duck-soo, “Bu, ülkemizin yaşadığı en kötü doğal afetlerden biri” diyerek halkı yeni yangınlara karşı dikkatli olmaya çağırdı.
UZMAN GÖRÜŞLERİ: KÜLTÜREL MİRAS VE GELECEK
Yangınların kültürel mirasa etkisi, uluslararası uzmanları da harekete geçirdi.
UNESCO’nun Dünya Mirası Merkezi’nden Dr. Mechtild Rössler, “Gounsa gibi yapılar, insanlık tarihinin ortak hazineleridir. Bu kayıplar, sadece Güney Kore’yi değil, tüm dünyayı etkiler” dedi.
Rössler, restorasyonun mümkün olup olmadığını değerlendirmek için ekiplerin bölgeye gönderileceğini belirtti.
ABD’deki Stanford Üniversitesi’nden çevre tarihçisi Prof. Richard White ise, “Bu felaket, modern toplumların kültürel mirası koruma ile çevresel riskler arasında denge kurmakta ne kadar zorlandığını gösteriyor” yorumunu yaptı.
White’a göre, Güney Kore’nin hızlı kentleşmesi ve ormanlık alanların azalması, yangınların yıkıcı etkisini artıran faktörler arasında.
YEREL TANIKLIKLAR: “HER ŞEY GÖZLERİMİZİN ÖNÜNDE YANDI”
Uiseong’da yaşayan 62 yaşındaki Park Ji-hoon, tapınağın yok oluşunu gözyaşlarıyla izlediğini anlattı:
“Çocukluğumdan beri Gounsa’ya giderdim. Alevler her şeyi yutarken çaresizce bekledik.” Bölgedeki
bir yangın söndürme helikopterinin düşmesi ve pilotun hayatını kaybetmesi ise felaketin boyutlarını daha da trajik hale getirdi.
Hükümet, yangınla mücadele için 2 bin itfaiyeci ve 50’den fazla helikopter görevlendirdi, ancak rüzgarın şiddeti ve kuru hava koşulları çalışmaları zorlaştırıyor. Yetkililer, soruşturmaların yangının çıkış nedenini ve helikopter kazasını aydınlatacağını umuyor.
GÜNEY KORE’NİN GELECEĞİ: MİRAS MI, KÜLLER Mİ?
Gounsa Tapınağı’nın kaybı, Güney Kore’nin kültürel kimliğinde derin bir yara açarken, uzmanlar bu felaketin bir uyanış çağrısı olduğunu söyledi.
Dr. Kim Young-soo, “Tarihimizi korumak için daha fazla çaba göstermeliyiz. Aksi takdirde, alevler sadece ağaçları değil, ruhumuzu da yok edecek” dedi.
Yangınlar kontrol altına alınmaya çalışılırken, Güney Kore hem doğayla hem de geçmişiyle mücadele ediyor.
Tuvaller yerine küllerle yazılan bu yeni sayfa, ülkenin kültürel mirasını kurtarmak için ne kadar zamanı kaldığını sorgulattı.
